آموزش گام به گام بسکتبال (6)

 

شوت کردن
 

شوت، احتمالاً شناخته شده‌ترین مهارت اصلی است. تمام بازیکنان شما علاقه‌مند به گل زدن هستند واگر یک توپ و یک سبد در اختیار آنها قرار دهید، حتی یک تازه کار به شوت یا دریبل خواهد پرداخت.
شوت مهارتی است که می‌توان به تنهایی آن را تمرین کرد و اثرات آن فوراً ظاهر خواهد شد. این مهارتی است که بازیکنان از تمرین آن لذت می‌برند و بیشتر به آن می‌پردازند. اغلب مربیان عقیده دارند که همه بازیکنان می‌توانند شوتزنهای موفقی شوند، زیرا شوتزنهای خوب در نتیجه ساعتها، روزها و حتی سالها تمرین ساخته می‌شوند. همچنین باید پذیرفته شود شوتزنهای بزرگ باید دارای بعضی خصوصیات فیزیکی و هوشیاری نیز باشند. هر چند، هر بازیکن می‌تواند یک شونزن و پتالتی زن‌عالی شود. یکی از 2 هدف اصلی بسکتبال، انجام یک شوت خوب برای کسب امتیاز است ،هدف دیگرجلوگیری ازانجام همین عمل بوسیله حریف است.

شوتهای منطقه‌ای
 

دارای اهمیت است که به هر بازیکن بیاموزید که چگونه گلزن شوند. نه اینکه فقط شوت کنند، هر کسی می‌تواند شوت کند امّا مهارت قابل قبول گل کردن مداوم این شوتها، در موقعیتهای بازی است. برای به حداکثر رسانیدن درصد شوتهای گل شده بازیکنان باید بیاموزند کی شوت کنند و کی پاس بدهند، فاصله آنها با سبد چقدر باشد تا از آن نقاط بتوانند توپ خود را به گل تبدیل کنند. حداقل درصدهایی که از آنها انتظار می‌رود در جدول 4-1 نشان داده شده است.
جدول 4-1

به کار بردن و تمرین کردن روی یک روش شوت بخصوص دارای اهمیت است. این مطلب شامل تمرکز روی هر یک شوت با نگاه دقیق روی هدف و تصور یک شوت کاملاً موفق در هر اقدام به شوت است. آنها باید بیاموزند تا از هر فکر انحرافی پرهیز کنند و فقط در ذهن توپ و تور را، مجسم کنند. به وجود آوردن اعتماد به نفس نیز برای مدّت زمانی، ضروری است این هدف با صحبت کردن بازیکن با خود، قابل دستیابی است. از نتیجه هر شوت می‌توان برای ارتقای شوتهای بعدی استفاده کرد. بدین صورت که هر شوت موفق باید در خاطر بماند و یادآورده شود، در حالی که هر شوت ناموفق، تجزیه و تحلیل و سپس فراموش شود. بطور مثال تعابیری مانند «شوت بزرگ» برای یک شوت گل شده یا «متمایل به چپ» در یک شوت خطا رفته، مناسبت دارند تا در هر تلاش برای شوت زیر لب تکرار شوند. بازیکنان هرگز نباید برای یک شوت ناموفق، به خود سخت بگیرند بلکه نتیجه بخش‌تر آن است که یک اشتباه تجزیه و تحلیل و سپس فراموش شود.
 

نکته‌های مورد توجّه مربیان درباره کلیات شوت به قرار زیر است:
 

1- تعادل و چابکی
2- هماهنگی
3- تعقیب توپ با مچ و انگشتان
4- سرعت بدون عجله
5- آرایش عمودی
6- تمرین بدنی و فکری
تمرین می‌تواند یک شوتزن را به گلزن تبدیل کند، این راز شوت خوب است. بازیکنان را وادارید وقت فراوان برای تمرین شوت با سبک صحیح، صرف کنند. تمرین منجر به تداوم می‌شود(نه تکامل) بنابراین بازیکنان باید بیاموزند تا شوت را مانند شوت مسابقه در نقاط مشابه با یک مسابقه و در سرعت یکسان با مسابقه تمرین کنند. استفاده از تمرین فکری نیز مفید است آنها را وادارید روزانه 3 لغایت 5 دقیقه صرف تصور حالتهای شوت منجر به گل و شوتهای مخصوص کنند.
مهارت‌ مناسب شوت در صورتی پیشرفت می‌کند که مهارتهای اصلی و قدرت بازیکن به حد مناسب رسیده باشد. برای سنین زیر 12سال از یک توپ کوچکتر و سبد در ارتفاع کمتر، برای آموزش مهارتهای شوت، بهره بگیرید. روش اجرای درست شوت در سنین پایین (9 لغایت 11 سال) قابل آموزش است و براحتی قابل تطبیق با توپ و سبد قانونی است.
پاس و توقف سریع مهمترین اصول اولیه شوت است. بازیکنان باید بیاموزند تا در اولین گام برای شوت، به فضای خالی حرکت کنند سپس باید توپ را دریافت کرده و رو به سبد در حالت یک تهدید سه گانه قرار گیرند و آماده شوت باشند.
به آنها بیاموزید تا با استفاده از یک دریبل حمله کرده و تا حدامکان خود برای شوت به سبد نزدیک کنند ، آنها باید برای حمله و پیشروی به طرف سبد با دفاع مبارزه کنند. بازیکنان باید کوشش کنند تا موارد زیر را در نظر داشته باشند و همواره به کار گیرند.

زمانی اقدام به پرتاب کنید که هیچ یک از هم تیمی‌ها امکان شوت بهتری را نداشته باشند
 

* بازیکن در فاصله مناسب از سبد باشد.
* شوت خوب نیازمند این است که شوتزن آزاد باشد.
* شوت خوب همواره از تعادل حاصل می‌شود.
* شوتهای خوب یک شماره‌ای هستند که در آن پاهای بازیکن آماده هستند و توپ در یک حرکت مطمئن ساده از جیب شوت، به طرف سبد شوت می‌شود.
*زمانی اقدام به پرتاب کنید که هیچ یک از هم تیمی‌ها امکان شوت بهتری را نداشته باشند.
شوت‌های "لی‌آپ"
همه بازیکنان باید شوت لی‌آپ با دست راست و چپ را یاد بگیرند. مهارت آن بدین صورت است که هنگام شوت با دست راست، پرش روی پای چپ انجام شود و بالعکس، برای انجام پرش بلند، آخرین گام با قدرت روی زمین قرار می‌گیرد تا پیشروی به سمت جلو (پرش طول) به حداقل برسد. آنها را وادارید هر جا ممکن است، از تخته (شیشه) استفاده کنند، مگر در لی‌آپ در امتداد خط زیرین و هنگام کوبیدن توپ (دانک) داخل سبد. کوبیدن توپ در سبد زمانی باید به کار گرفته شود که یک بازیکن بتواند بدون کشش زیادی بدن و با حداقل مدافع به مقصود خود برسد.
نزدیک شدن به سبد
حمله و حرکت شتابدار به سمت سبد یک روش یا عملکرد مناسب است که بازیکنان شما باید بسادگی از آن استفاده کنند. هنگام شوت لی‌آپ، حرکت تهاجمی با گرفتن توپ با دو دست انجام می‌شود (دست آزاد را روی توپ قرار دهید، توپ را به زیر چانه آورید، توپ در ارتفاع سینه و سمت دور از مدافع نگاه دارید) بازیکنان باید توپ را پایین‌تر از کمر نگاه ندارند. آخرین دریبل همزمان با گام برداشتن روی پای داخلی (سمت سبد و میانه زمین) است البته در صورتی که حرکت لی‌آپ با دریبل آغاز شود. به تازه کارها آموزش دهید که لی‌آپ را با حرکت دویدن، انجام دهند. برای دریبل کننده با دست راست آخرین گامها به ترتیب با پای راست و چپ خواهد بود.

پرش
 

در حال پریدن، زانو بالا آورده می‌شود و درست قبل از اوج پرش زانو راست می‌شود(شکل 4-1) دیگر نکته‌های مهم برای بازیکنان استفاده از تخته(شیشه) برای شوت است، شوت با ملایمت و لمس مختصری صورت می‌گیرد در حالی که نگاه روی توپ و سبد، متمرکز است.
(شکل 4-1)

 

انواع لی‌آپ برای آموزش عبارتنداز: دست روی شانه‌ها یا فشاری(کف دست رو به‌هدف) و دست جلو بدن یا خاک اندازی که شوت نرم‌تری حاصل می‌شود که در حال شوت کف دست رو به بالاست(شکلهای4-2 و 4-3).
(شکلهای4-2 و 4-3)

مهارتهای شوت درجا و شوت جفت
 

حرکتها در شوت یک دست ایستاده (درجا) و شوت جفت مشابه است. تفاوت مهم بین آنها این است که شوت جفت همان شوت درجاست که درست قبل از اوج پرش، انجام می‌شود.
روش اجرای صحیح شوت باید آموخته و تمرین شود. قوس متعادل شوت (زاویه رها شدن توپ، 60درجه) بهترین ترکیب بین بهترین قوس شوت (خط سیر تقریباً عمودی) و قدرت موجود برای اجرای شوت صحیح است. پای شوت (پای موافق با دست شوت‌کننده)، آرنج ، مچ و دست همه در صفحه عمودی هستند که شامل سبد نیز می‌شود و این در حالی است که توپ برای شوت بالای سر قرار گرفته است. همانطور که بیان شد، حرکتهای دست و بازو در شوت ثابت و جفت، مشابه است. قدرت لازم برای شوت از پاها تامین می‌شود. چرخش توپ به عقب از فشار انگشتان حاصل می‌شود، زاویه بازگشت توپ از سبد را افزایش می‌دهد (نتیجه آن بازگشت عمودی در اثر برخورد به سبد است) و احتمال ورود توپ به سبد را افزایش می‌دهد. علاوه بر نکته‌های عمومی در روش اجرای شوت، بازیکنان باید شرایط خاصی از قبیل وضعیت صحیح بدن، نگاه داشتن توپ و مراحل مختلف اجرای شوت را فرا گیرند.

تعادل
 

لازم است شوت کننده دارای تعادل باشد زیرا یک شوت خوب از روی زمین آغاز می‌شود ، پاها باید آماده باشند و بازیکن باید در حالت صحیح ایستاده باشد ومهمتراز همه رو به سبد باشد.

طرز گرفتن توپ
 

گام بعدی برای شوت کننده، گرفتن مناسب توپ است. انگشتان دست شوت‌کننده باید براحتی باز شده باشند و توپ با همه دست جز فرو رفتگی کف آن، تماس داشته باشد. (شکل 4-4) این کار با جای دادن توپ در دست شوت کننده (در حالی که کف دست رو به بالا دارد) و در جلو بدن، صورت می‌گیرد. (شکل 4-5) دست دیگر باید یک طرف توپ یا زیر آن قرار گیرد تا از سر خوردن و افتادن توپ جلوگیری شود. در این حال بازیکنان می‌توانند توپ را به موقعیت شوت منتقل کنند بدین صورت که توپ را با دو دست در طرفین آن بالا بیاورند و بعد آن را بچرخانند.
شکل 4-4

 

شکل 4-5

مچ
بعد از آوردن توپ به حالت شوت، شوت کننده باید مچ را عقب آورده آن را ثابت کند. (شکل 4-6)
شکل 4-6

 

آرنج
 

آرنج بالا، داخل و جلو مچ نگاه داشته می‌شود.(شکل 4-7) تازه‌ کارها ممکن است آرنج را پایین‌تر نگاه دارند اما دراین حال نیز باید آرنج جلو مچ قرار داشته باشد. توپ نزدیک صورت قرار دارد و با کمک دست دیگر، بی‌حرکت می‌شود. شکل 4-8 حالت شوت صحیح را نشان می‌دهد.
شکلهای 4-7 و 4-8

 

هدف
تمرکز دید روی هدف خاص واقع بر حلقه یا تخته برای شوت، الزامی است. برای شوتها زاویه‌دار نسبت به تخته، هدف گوشه بالایی و نزدیکتر مستطیل بالای حلقه است. توپ باید در حال پایین آمدن به هدف برخورد کند. برای شوتهای رو به رو، هدف خود حلقه است. در این حال شوت کننده باید دید خود را روی نقطه میانی واقع در عقب حلقه متمرکز کند.
 

رها کردن
 

انجام شوت نیازمند فشار انگشتان به توپ در جهت بالا و به طرف جلو تواما است. بازیکنان را وادارید تصوّر کنند، قصدشان شوت کردن از داخل باجه تلفن با سقف بازیا از روی دستان مدافع با قد 2 متر و10سانتی‌متری است. توپ دارای یک چرخش به سمت عقب خواهد بود اگر انگشتان با فشار به جلو و بالا توپ را روانه کنند. (شکل4-9)
شکل 4-9

 

تعقیب توپ با مچ و انگشتان
 

آخرین مرحله شوت، تعقیب توپ با حرکت مچ و انگشتان به جلو است در حالی که آرنج کشیده، دست به بیرون چرخیده و مچ خم شده و در حالتی راحت توأم با کنترل است. بازیکنان باید حالت قرار دادن انگشتان در ظرف شیرینی، یا قرار دادن دست در سبد، یا ساختن شکل چتر نجات با کف دست و حفظ این حالت را تصور کنند.

شوت 3 امتیازی
 

این شوت نیاز به چند تطبیق دارد. 3 امتیازی زن باید حس تشخیص محل خط را بدون نگاه کردن به پایین تقویت کند. شوت از فاصله دور باعث برگشت بیشتر توپ می‌شود و بازیکنان هم تیمی باید برای گرفتن ریباند، مطلب فوق را در نظر داشته باشند. دانستن زمان بازی و امتیاز تیم برای هر شوت و خصوصاً شوت 3 امتیازی مهم است.
این شوت باید فقط زمانی صورت گیرد که بازیکن به طرف خط 3 امتیازی حرکت می‌کند و توقف سریع می‌کند یا یک پا را محور کرده، می‌چرخد. این حرکتها نیروی بیشتری که مورد نیاز این شوت است ، تولید می‌کنند و به بازیکنان تازه کار اجازه انجام این شوت بدون اعمال فشار زیادی را می‌دهند. تأکید باید بر خم کردن بیشتر زانوها برای کسب قدرت بیشتر از پاها و رها کردن توپ در حال بالا رفتن، باشد.
بهترین مکان برای شوت هوک نزدیک محوطه 3 ثانیه حریف است

شوت هوک (قلابی)
 

این شوت مورد استفاده بازیکنان دریافت کننده توپ در موقعیت پست که پشت به سبد دارند، است. بهترین مکان برای شوت هوک نزدیک محوطه 3 ثانیه حریف است. مهاجم در محوطه 3 ثانیه توپ را در اختیار دارد. حرکت با چرخش پشتی به طرف سبد روی پای نزدیکتر به خط زیرین ، آغاز می‌شود. پای متحرک باید تا حد امکان نزدیکتر به سبد روی زمین گذاشته شود در حالی که تعادل نیز حفظ شود. ایده‌آل آن است که این پا موازی خط زیرین باشد.
وقتی پای غیر محور با زمین برخورد کرد، پای چرخش از زمین بلند می‌شود در حالی که زانوی آن بالا آمده و می‌چرخد همانگونه که در یک لی‌آپ طبیعی روی می‌دهد. در این حال توپ از زیرچانه با عبور از کنار سر، بالا آمده با فشار از بالای سر رها می‌شود در حالی که دست کاملاً کشیده و چرخیده (به خارج است) آرنج دست نزدیک سبد در این حرکت پیشتاز است. ترتیب اجرای حرکتهای شوت هوک ، در شکل تشریح شده است و شامل قسمتهای اصلی زیر است :
* نگاه داشتن توپ به‌گونه‌ای که زیرچانه قرار گیرد.
*چرخش به عقب و ضربدری گام برداشتن.
*حرکت توپ به بالا و جلو بادست کاملا کشیده وچرخیده و نزدیک نگاه داشتن توپ به بدن.
*چرخش وشوت کردن.
*فرود در حالت ایستادن صحیح وفرض عدم موفقیت شوت.
منبع:کتاب مهارت‌ها و تمرین‌های بسکتبال
ارسالي از طرف کاربر محترم :leila0033

/م